Dwa lata temu, w roku 2017, w ramach konkursu „Byli Żydzi w Poznaniu” , Andrzej Niziołek oprowadzał wycieczki po Starym Mieście w Poznaniu i dawnej dzielnicy żydowskiej śladami poznańskich Żydów. Odbywały się one w ramach konkursu Centrum Warte Poznania 2017 i cieszyły się dużym powodzeniem, w tym roku spacery powracają.
O wycieczkach mówi Andrzej Niziołek:
„Ci, którzy uczestniczyli w wycieczkach w 2017 roku wiedzą, że opowiadam podczas nich, kim byli poznańscy Żydzi, jak tu żyli, co im się zdarzyło, kogo kochali, w co wierzyli i gdzie się podziali. I – to ważne – opowiadam właściwie ich własnymi słowami. Miałem szczęście kilku z przedwojennych poznańskich Żydów poznać, rozmawiać z nimi i słuchać ich opowieści. Teraz, niejako w ich zastępstwie, opowiadam dalej to, co od nich o poznańskich Żydach usłyszałem. Podczas wycieczek przywołam przed Wami dawne zdarzenia, zaprowadzę Was pod domy, w których mieszkali, pokażę Wam ich na starych fotografiach.
W tym roku wycieczki będą rozbudowane i inne niż w 2017. Tym razem będą to aż trzy różne tematycznie wycieczki , które będę oprowadzał po trzech różnych trasach – każda trwająca maksymalnie do 2,5 godziny. Co ważne – jedną z nich proponuję rodzinom z dziećmi, z naciskiem na dzieci i nastolatki – będę podczas nich opowiadał o młodym żydowskim Poznaniu, takim 9-17-letnim. Co nie znaczy, że dorośli niczego nowego się nie dowiedzą. Dowiedzą! Podczas każdej z tych trzech wycieczek będę opowiadał zupełnie inne historie, także całkiem nowe
Każdą z tych trzech wycieczek nazwałem biorąc pod uwagę charakter zawartych w nich opowieści. I tak pierwsza jest Klasyczna. Druga – Rodzinna. Trzecia – Zabawna. Choć po prawdzie w każdej będzie coś z wiedzy poważnej, z wiedzy zabawnej i ze świata dzieciństwa. W każdej każdy dorosły na pewno się odnajdzie.”
Projekt wycieczek zrealizowano ze środków finansowych Miasta Poznania pozyskanych w konkursie Centrum Warte Poznania 2019.
TRASY WYCIECZEK
Wycieczka 1 – Klasyczna
Miejsce zbiórki – plac Wolności pod pomnikiem Higiei
- Plac Wolności, czyli Żydzi i życie miasta
- Róg ulic I. J. Paderewskiego i Ludgardy, czyli skąd się wzięli Żydzi niemieccy?
- Róg ul. Stawnej i Wronieckiej, czyli historia Wielkiej Synagogi i niemieckiej Polenaktion
- Ulica Żydowska 15/18, czyli gdzie biło serce dzielnicy żydowskiej: stare synagogi i sławni rabini
- Ulica Żydowska 32, czyli mieszkańcy dzielnicy żydowskiej i życie, które tu się toczyło
- Róg ulic Dominikańskiej i Szewskiej, czyli walka o dusza: polska szkoła i syjonistyczne harcerstwo
- Róg ulic Szewskiej i Stawnej, czyli wojenne losy poznańskich Żydów
Wycieczka 2 – Rodzinna
Miejsce zbiórki – na rogu ul. Żydowskiej i Dominikańskiej
- Ulica Żydowska 32, czyli cudowny i trudny świat żydowskich dzieci
- Róg ulic Dominikańskiej i Szewskiej, czyli kto chciał zostać Polakiem i dlaczego został Żydem?
- Róg ulic Stawnej i Szewskiej, czyli żydowska rodzina, plany rodziców i marzenia dzieci
- Róg ulic Stawnej i Żydowskiej, czyli o jednym takim, który mieszkał w domu sierot
- Róg ulic Stawnej i Wronieckiej, czyli przy szabasowych świecach: lekcje religii i tradycji
- Róg ulic 23 Lutego i Masztalarskiej, czyli o pierwszych miłościach i innych (nie)szczęściach
- Fontanna Kronthala na Alejach Marcinkowskiego, czyli wojenne losy, tęsknoty i powroty starych już „dzieci” do domu
Wycieczka 3 – Zabawna
Miejskie zbiórki – na Starym Rynku pod fontanną Neptuna (u wylotu ul. Paderewskiego i Szkolnej)
- Stary Rynek 64/65, czyli rodzina Mełamedzonów i miłosne perypetie ich córki Firy
- Róg ulic 23 Lutego i Masztalarskiej, czyli życie towarzyskie i nietowarzyskie w restauracji Hirschlika
- Róg ulic Stawnej i Wronieckiej, czyli dobre i niedobre sąsiedztwo Polaków i i Żydów
- Róg ulic Stawnej i Szewskiej, co to się nie działo w budynku gminy żydowskiej?
- Róg ulic Dominikańskiej i Szewskiej, czyli synagogi reformowane i życie szomrowe
- Ulica Wielka 19, czyli zabawy, nauka i rzeczywistość w życiu żydowskich studentów
- Róg ulic ul. Wielkiej i Kramarskiej, czyli żydowscy kupcy wielcy i mali, oraz pewna wróżka
Po takiej wycieczce żydowski Poznań przestanie być anonimowy!
TERMINY:
niedziela 28 lipca, godz. 17 – Zabawna
niedziela 4 sierpnia, godz. 17 – Klasyczna
środa 14 sierpnia, godz. 17 – Zabawna
sobota 31 sierpnia, godz. 17 – Rodzinna
niedziela 1 września, godz. 16 – Klasyczna
niedziela 29 września, godz. 16 – Zabawna
Wycieczki trwają ok. 2,5 godziny.
Partnerem wycieczek jest Biblioteka Raczyńskich.
Patronat nad nimi objął miesięcznik Iks.