Biblioteka. Miejsce, w którym czytelnicy mają na wyciągnięcie ręki nowości i klasykę literacką, książki popularnonaukowe i beletrystyczne. Kryminały, powieści obyczajowe, historyczne, fantastyka, reportaże, albumy, przewodniki, książki z wielu dziedzin wiedzy – wszystko czeka na bibliotecznych półkach.
Książka jest drogą do poszerzenia horyzontów, zwiększenia kompetencji, ale przede wszystkim sposobem na przyjemne i atrakcyjne spędzenie czasu. Naukowcy nieustannie przypominają o zaletach czytania, wskazując na przykład na empatię, rozwijającą się przez poznawanie różnych historii, zwiększenie wrażliwości językowej, wiedzy i poznawanie innych punktów widzenia. Książki są też, dzięki bibliotekom, szeroko i łatwo dostępne.
Biblioteka Raczyńskich od ponad 190 lat jest miejscem, w którym bezpłatnie można korzystać z bardzo szerokiej oferty książek beletrystycznych i popularnonaukowych, adresowanych do wszystkich grup wiekowych: od najmłodszych dzieci, przez te nieco starsze i młodzież, po dorosłych odbiorców w każdym wieku. W zbiorach znajdują się też audiobooki, filmy i płyty z muzyką. Biblioteka Raczyńskich od niemal dwóch wieków towarzyszy czytelnikom, przygotowując rozwiązania, które pozwolą wygodnie korzystać z jej zasobów jeszcze większej grupie osób.
O tym, jak ważne jest nowoczesne spojrzenie na Bibliotekę, mogli usłyszeć uczestnicy konferencji Biblioteka 5.0, współorganizowanej przez Bibliotekę Raczyńskich w ramach majowego Book Targu – ogólnopolskiego wydarzenia promującego czytelnictwo. Podczas trzech dni spotkań, paneli i dyskusji poruszano m.in. temat nowych sposobów docierania do czytelnika, książkomatów, nowoczesnych sposobów promowania czytelnictwa. Uczestniczący w tych wydarzeniach dyrektorzy bibliotek z Poznania, Wrocławia, Gdyni i Łodzi rozmawiali m.in. o przestrzeni i programie bibliotek. Podkreślano także rolę biblioteki jako trzeciego miejsca, po domu i pracy, miejsca spędzania czasu – miejsca, do którego przychodzi się, aby pożyczyć książkę, wziąć udział w spotkaniu, obejrzeć wystawę, porozmawiać o literaturze albo popracować w ciszy. Sieć filii Biblioteki Raczyńskich pozwala poznaniakom spędzić w taki sposób czas, ale nadal są osiedla, w których oferta kulturalna i biblioteczna jest słabiej rozwinięta, a dotarcie do najbliższej placówki – utrudnione. Naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców tych części naszego miasta wychodzą książkomaty. Staną one jesienią w kilku miejscach, zapewniając możliwość korzystania z oferty Biblioteki nowym i dotychczasowym czytelnikom. W książkomatach będzie można zwrócić lub wypożyczyć wcześniej zamówione książki, będzie też można wybrać coś z oferty zaproponowanej przez bibliotekarzy, czekającej już w szufladach urządzenia. Nowatorstwo pomysłu Biblioteki Raczyńskich polega na tym, że książkomaty nie będą usytuowane bezpośrednio przy placówkach, ale staną w miejscach pozbawionych dotąd kulturalnej infrastruktury, a uczęszczanych przez poznaniaków – na przykład obok supermarketów.
– Dzięki współpracy z popularnymi sieciami handlowymi (m.in. Lidl, Carrefour, Chata Polska) będziemy mogli ustawić książkomaty przy sklepach odwiedzanych przez tysiące ludzi. Mamy nadzieję, że trafimy do nowych czytelników, którzy przy codziennych zakupach będą mogli zaopatrzyć się w książki – mówi Anna Gruszecka, dyrektor Biblioteki Raczyńskich. – Wybierając lokalizacje książkomatów, słuchaliśmy opinii mieszkańców, rad osiedli, szukaliśmy też przestrzeni, która będzie łatwo dostępna i bezpieczna. Są to zatem także pętle tramwajowe czy szkoły. Książkomaty staną między innymi na Chartowie, Górczynie, Ratajach, w Antoninku i innych rejonach Poznania.
– Przetarg na dostawę książkomatów, do którego właśnie przystępujemy, pozwoli uczynić z Poznania miasto o największej sieci takich urządzeń Polsce! – dodaje Wojciech Ptak, kierownik projektu.
Książkomaty to nie jedyna nowość w Bibliotece. W fazie testów jest też aplikacja, pozwalająca znajdować książki najlepiej dopasowane do preferencji poszczególnych czytelników.
– Aplikacja nie zastąpi bibliotekarzy, dla wielu czytelników to właśnie rozmowa o książkach i kontakt z innym czytelnikiem (którym jest przecież bibliotekarz) stanowi dodatkową wartość wizyty w bibliotece – zapewnia Anna Gruszecka. – Aplikacja przyspieszy proces wyboru, ułatwi odnalezienie w zasobach Biblioteki książek na oczekiwany temat. Aplikacja będzie miała dwa moduły. Pierwszy z nich, przeznaczony dla bibliotekarzy, pomoże szybciej i skuteczniej wybierać książki, które uzupełnią nasze bogate zbiory, „wyśledzi” dla nas kolejne tomy serii cenionych przez czytelników, nowości i wznowienia z wielu wydawnictw. Moduł drugi będzie podpowiadał czytelnikom tytuły, po które warto sięgnąć. To świetne rozwiązanie zarówno dla tych, którzy mają swoje ulubione gatunki, jak i dla szukających nowych propozycji wydawniczych.
Tak znaczące poszerzenie oferty Biblioteki Raczyńskich nie byłoby możliwe bez wsparcia finansowego. Projekt „Sztuczna inteligencja w służbie książki” korzysta z dofinansowania o wartości 333 609 EUR, otrzymanego od Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG. Celem projektu jest rozwój czytelnictwa w Polsce.